@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

A VOCABULARY OF THE NORTH RAGA LANGUAGE
OLGETA TOK LONG LANWIS BLONG NOT PENTEKOST


written by R. Leona and M.Yoshioka

Kindai Vo.72(Dept. of Cross-cultural Studies, Kobe University)

@ @@@@


@The following letters and signs are used in this paper:

@@ 1.¨@ meansgsee".
@@ 2.-n@ means that gnhis a possesive suffix.
@@ 3.–@ shows that the word is a cardinal pronoun. Cardinal pronouns are usually placed in nominative positon.
@@ 4.–– shows that the word is a verbal pronoun. Verbal pronouns which semantically
@@@@@@ indicate the actor appear as nominative and they are combined with tense
@@@@@ @particles to make single units.

@Olgeta mak we mifala i yusum long pepa ya ol i olsem:@

@@ 1.¨@ hem i minimglukimh.
@@ 2.-n@ mining blong hem hem igblongh.
@@ 3.–@ tok ya we mifala i putumg–hmifala i kolem kadinal pronaon. Wan eksampel
@@@@@ @blong kadinal pronaon hem iggera".gGera gea ram lol hano?"
@@@@@ @minimgOlgeta ya ol i mekem wanem?".
@@ 4.–– tok ya we mifala i putum g––hmifala i kolem vabal pronaon. Wan eksampel
@@@@@ @blong vabal pronaon hemiagnam, nan, navh. Olgeta ya ol i semak olsemgmi"
@@@@@ @long bislama be lelebet narafala.gNam lolia" minimgMi mekem",gNan lolia"
@@@@@ @minimgMi mekem finis" ogMi bin mekem",gNav lolia" minimgBambae mi mekem".

A English / Enggles Bislama
a
-a
abe-n
aben imamwa
abena
mwa do abemwa
ahoa
geki ahoaku
ahovwai
aia
alengana
alengana ata Raga
alo

aloa
alolo-n
alolon imwana
alolona
alu-n
alun vatu gea
aluna
amare
amua
an @
angai
ara
ariu
aruaru
ata
atagu-n
atagun non lagiana
ataguna be nu lagi
atalu-n
atalun mwalanggelo
ataluna
atamani
atatu
atatdentene
ate
ate-n
aten vatu gea
atena
atmate
-au
av @
avare
avo
av dulei
av garagara
avoana
avoana ata Raga
avoanhudaligi
avua
at,to
him, she, it
near
near your house
near it
do you have it?
husband
this is my husband
to wrap
there
manner, way
custom of Pentecost
sun, watch
to go round
sister's child
in
in his(her) house
in it
on
on the stone
on it
above
first, at first
¨ [a]
kidney
fence
reed
hot
¨[atatu]
after
after his(her) wedding
after he(she) married
side of, people of, kin of
kin of young man(bridegroom)
his(her) kin, his(her,its) side
man, male
man, human being
doll
liver
under
under the stone
under it
devil, soul
me
¨ [avo]
outside
to speak
to say good-by
to swear
language, word
language of Pentecost
question
turtle
long
hem
kolosap long
kolosap long haos blong yu
kolosap long hem
i gat?
man
hem i man blong mi
kavaremap
long ples ya
fasin
fasin blong Pentekost
san, waj
goraon long, raonem
pikinini blong sista
insaed long
insaed long haose blong hem
insaed long hem
long, antap long
antap long ston ya
antap long hem
antap, antap long
fas, fastaem
¨ [a]
kidni
fenis
waelken
hot
¨[atatu]
afta
afta mared blong hem
afta hem i mared
laen blong
laen blong boe (we i mared)
laen blong hem, saed blong hem
man
man
dol
liva
aninit long
aninit long ston ya
aninit long hem
devel
mi
¨ [avo]
afsaed
tok
se tata, talem tata
swea
lanwis, toktok, tok
lanwis long Pentekost
kwestin
totel
B English / Enggles Bislama
ba
badule
bagohai
bahilo
ban @
bani
bano
ban burigai
ban dagai
barahi
bari

barihai
barimaita
barimemea
basbasa


basi
batai
bate-n
baten hano?
batena be nan mai
batigo
batigoro
bato
batoi
bav @
bava
bavarahi
bawabaga @@
be
bebe
behe
beu
bev @
beve @@ @
mwa beve be
bia
bibi
bibili

bigi
bihu
bila-n
boe bilan Mavi
bilan boe
bilada
bilaku
bilam
bilamai
bilamiu
bilamwa
bilana
bilara
bileahi
bili
binbinihi
binihi
binihi dumwia
binihi malioi
binihi mulei lolon A
binihiva
bio
birimui
bisalsala
bisalsala nin
bisigai
bisirai
bito
bitu
bivilo
boe
boega
bol @
boli
bolololi
bontavuha
bongi
bora
bora
boro
botu
bovora
bua
bua
buatirigi
bubulusi
buge
bugi
bugitano
bugurana
bul @
bula
bulago

bulbulu
bulbuluana

bulena
bulu
bului
bunbune
busbusi
busi
butebute
butubutu

for, to
to hang
to tie, to fasten, to plant
thunder
¨ [bano]
a kind of bracelet
to go, to lose
to turn
to go away
to step, to stand
small mat woven by pandanus
loincloth
not to want
small white mat
small red mat
ashes for mourning


fang
bread fruit tree
at the time of
when ?
when I came
kingfisher
dumping ground
to bark
straightly
¨ [bava]
to bear, to carry
to straddle
to wash
if, which, that
butterfly, ashes
where?
weak
¨ [beve]
to say
he(she) says,g@@h.
to push down
garandpa, garandma
dirty
dirt
meat, side dish
finger
bilong, his, her
pig bilong Mavi
his(her) pig
our(including you), ours
my, mine
your(singular)
our(excluding you), ours
your(plural), yours
yours(singular)
his, her
their or theirs
to exchange
mud
idea, meaning
to think, to consider
to remember it
to forget it
to recall A
thinking, thought
to press@@@@@@@@@@@@
to burn briskly
to part, to separate
to part from
to avoid, to dislike
to come
navel, navel cord
seven
to check
pig
to become big
¨ [boli]
to buy
pig-killing ceremony
good-night
night, darkness
to be born, to become
to split, to divide
to reach, to arrive
to arrive
to be born
bamboo
long knife used for garden work
knife
sticky
to become, to rise up
dress hem, piece
clod
shellfish
¨ [bulbulu]
to lighten
to lighten your face when you
were born
together
reciprocity

wife's brother
to join
to help
umblera
shame
cat
hoppingly
ant
blong
hangem, hang long
fasem, planem
tanda
¨ [bano]
braslet, nabani
go, lus
tan
gowe
kikim, stanap
smol mat
kaliko
no wantem
smol waet mat
smol mat
ases we man hem i putum long
bode blong hem taem we laen
blong hem i ded
tut
bredfrut
long taem blong
long wanem taem?
taem we mi kam
kingfisa
doti ples
krae
stret
¨ [bava]
boenem, karem
stanap strong
was, wasem
sipos, se, we
bataflae, napepe, ases
wea?
wik, no strong
¨ [beve]
se, talem
hem i se, hem i talem se
pusum i godaon
bumbu
doti
doti
mit
fingga
blong, blong hem
pig blong Mavi
pig blong hem
blong yumi
blong mi
blong yu
blong mifala
blong yufala
blong yu
blong hem
blong olgeta
jenisim
sofmad
tingting
ting, tingting
rimemba hem
fogetem
tingbaot bakegen long A
tingting
presem
bon kwik
aot, seraot
aot long
no laekem
kam
naputon
seven
jekemap
pig
kam big
¨ [boli]
peim
namangge
gudnaet
naet, dak
bon, kam
divaedem, seraotem
kamtru
kamtru, kam kasem
bon
bambu
busnaef
smol naef
stiki
kam
pis, en
pis blong graon
sel
¨ [bulbulu]
saenaot long
saenaot long fes blong yu taem
we yu bon
tugeta
(olsem we) yu helpem mi mo
mi helpem yu
tavean
joen, joenem
helpem
amblera
sem
puskat
(olsem) jyajyam
anis
BW English / Enggles Bislama
bwabwa
bwalage
bwalalolo
bwala
bwaliga
geki bwaligaku

bwaliu @@@@@
bwaloana
bwana
bwanmaita
bwanmemea
bwango
bwaratu
bwaro
bwaru @
bwarua
bwat @
bwataha
bwatbwatu
bwatbwatutu
bwatigoruga
bwatinovu
bwatitalai
bwativu
bwatmetua
bwatmetuaga
bwatu
bwegu
bwero

bwerona
bweta
bwihavare
bwihi
cliff
leg
middle
hard shell
wife's father
this is my wife's father

to answer
war, battle
big red mat woven by pandanus
big white mat
big red mat
mouth
flying-fox
rare
¨ [bwarua]
grave
¨ [bwatu]@@@@@@@@@@@
among, between
foundation
stump
lazy
stonefish
axe
beginning
old man
matured head, old man
head
soft shell
to hear
ear
window
taro
to escape
to go out
klif
leg
medel
had sel
palika, papa blong woman
hemia papa blong woman blong
mi
ansarem
faet
red mat
waet mat
red mat
maot
flaengfokis
no tan
¨ [bwarua]
gref
¨ [bwatu]
long medel blong
stampa
stampa
les
stonfis
akis
stat
olfala
olfala
hed
sof sel
harem
ia
windo
taro
go afsaed
go afsaed
D English / Enggles Bislama
-da
daba
dabagilu
daban'goroi
dabe
dabovi
dadaliha
dadangiha
dadaruhi
dagai
daga
dahuligi
dai @@@@@@
dame
damu
datalo
dau
dau goroi
daulato
davuha
davweu
dei
dentene
didini
do
dodolua
dogo
dolua
dolua nin
doma
donobano
dore
doro
dorodoron
doron @
doroniva
dotoreto
dovongana
du @@@@@@
dulei
duluai
dumu
dumus
dunu
dura

our(including you)
to catch
to go back
cover
to love
be nervous
equal, enough
be enough to, be capable to
to spring out
far away
blood
sacred
to cut, to make
to agree, to allow
yam
to carry, to shoulder
to put, to make
against
girl
be good, be beautifull
coconut crab
to cry
false
clearly, well
to stay, to be
be different, be various
to stay
different
different from
more
grave
without, except
to want, to love
to love
¨ [doro]
desire
to crow
memory
to keep staying
to be separating, to separate
every
can
to set fire to
to fire
sow
blong yumi
tekem, holem
gobak
kava
laekem, lavem
fraet
semak, inaf
inaf
kamaot
farawe
blad
tabu
katem, mekem
agri
yam
karem
putum, mekem
agens
gel
gud, gudfala, flas
kokonas krab
krae
giaman
klia, gud
stap
narafala
stap
narafala
narafala long
mo
gref
witaotem
wantem
lavem, laekem
¨ [doro]
hop, desaia
krae
memori
stap
seraot
evri
save
boenem
boenem
woman pig
E English / Enggles Bislama
-e
ebe
en @
eno
him, her, it
mat, carpet
¨ [eno]
to lie down
hem
mat
¨ [eno]
slip
G English / Enggles Bislama
gabe
gabi
gabui
gaburai
gabu
gabwagabwa
gadal @
gadali
gaga
gagarasi
gagaru
gagaruva
gagasi
gaha
gahena
gaholo


gahu
gai
gaibwalbwalo
gaiibi
gailihi
gaiono
gairua
gaisivo
gaitabe
gaitolu
gaituvwa
gaiutu
gaiutunwai
gaivasi
gaiviha
gaivua
gaivwelu
gala
gam––
gam
gamai–
gamai
gan––
ga-n
ginaganiana gan Mavi
gan ginaganiana
gada
gaku
gamai
gamali
gamiu
gamwa
gana
gara
gan @
gani
gao
garigi
garivi
gatava
gatou
gausi
gav––
gaviga
gea
gea–
geki
gel @
geli
gera–
gete
gi
gida–
gida
gigigiri
gim––
gimiu–
gimiu
gin
ginia
gin––
ginaganiana
ginau
ginaurahu
ginggo–
gita
gita batoi
gitanggoro

giv––
-go
gologolo
gom––
gonggoana
gonggonai

gon––
goro @@@@@@ @
gov––
gubwenggi
guli

which, that
fire wood
to decorate
to dump, to throw away
decoration
washing place
¨ [gadali]
to encircle
to fly
to pain
to swim, to take a bath
swimming, bathing
to make a rash
now
only one, himself,herself
to shoulder
stick used for shouldering

clothes
wood
fighting stick
weight
payment
six, sixth
two, second
nine, ninth
present
three, third
one, first
payment, container
bucket
four, fourth
how much
big
eight, eighth
new
we(excluding you,neutral tense)
your(singular)
we(excluding you)
us(excluding you)
we(excluding you, past tense)
bilong, his, her
food bilong Mavi
his(her) food
our(including you), ours
my, mine
our(excluding you), ours
men's-house
your(plural), yours
yours(singular)
his, her, its
their, theirs
¨ [gani]
to eat
rope
today
rat
door
hermit-crab
to adopt
we(excluding you,future tense)
malay apple
that
he, she, it
this
¨ [geli]
to dig
they
basket
as, for
we(including you)
us(including you)
write
you(plural, neutral tense)
you(plural)
you(objective, plural)
by, with
with it
you(plural, past tense)
food
thing
animal
you(singular)
to see
to recognize, to distinguish
midwife
be carefull, to look after
you(plural, future tense)
you(objective, singular)
sweet
you(singular,neutral tense)
meeting
slowly, quietly
to obey
you(singular,past tense)
to shut
you(singular,future tense)
day
skin
we
faeawud
flasem, dekoretem
sakem
flas, dekoresin
ples we ol i was
¨ [gadali]
raonem
flae
soa
swim
swim
mekem soa
nao
wan nomo
karem
wud we ol i yusum blong karem
samting
kaliko
wud
stik blong faet
wet
pei
sikis, namba sikis
tu, namba tu
naen, namba naen
presen
tri, namba tri
wan, namba wan
pei, kontena
baketi
fo, namba fo
haumas
bigfala
eit, namba eit
niu
mifala
blong yu
mifala
mifala
mifala
blong, blong hem
kaikai blong Mavi
kaikai blong hem
blong yumi
blong mi
blong mifala
nakamal
blong yufala
blong yu
blong hem
blong olgeta
¨ [gani]
kaikai
rop
tede
rat
doa
nakatof, nagatou
adoptem
mifala
nakavika
hemia, ya
hem
hemia, ya, disfala
¨ [geli]
digim
olgeta
basket
olsem
yumi
yumi
raetem
yufala
yufala
yufala
wetem
wetem hem
yu
kaikai
ting
anamol
yu
lukluk, lukim
luksave
woman we i tekemaot bebi
lukaot, lukaotem
yu
yu
swit
yu
miting
sloslou
obei
yu
satem
yu
de
skin
H English / Enggles Bislama
habwe
habwe @@@@
geki habweku

hae
hagatu
hahara
haharae gin A
haharigi
haharigiana
hahavwani
hala
hala behe?
halabora
halabovora
halhala
halo
haltavalu
hamai
hamwa

hanigi
hano
hantai
nu hantai
hangvuldomuwan'gairua
hangvuldomuwan'gaituvwa
hangvulu
hangge
hanggo
harabovora
haranggo
haravuro
haro
haroro
harov @
harovwa
hautu
hav
hava
havwa
havwai
hehei
hei
hibwa
hihiriana
himai
hingoi
higatu
hingge
hinggehingge
hiv @
hivatu
hivo
hogosi

hohovi
hora
hou
hovwa
hua
huarere
huba
hudali
hudaligi
hudolua
huhu
huhui
huhuna
huita
huri

huri be
huri hano?

to find, to meet
husband's sister
this is my husband's sister

up
to go up
to show, to teach
to teach him A
to shout
shouting
heat
road, way
where?
to divide
to divide into groups
to float
to tie
other side
to come up
rejected residue of the kava root
root
what
what?
bad
it is bad
twelve
eleven
ten
then
to use, to hold
to divide
to surprise
to pay back
to be sick
to enter
¨ [harovwa]
sickness
far away
not
kin
heat
to cover
to change
who
to split
debate
to come down
point
to go down
to search
study
¨ [hivo]
to go down
to go down
(man's)sister,(woman's)brother

to wait
to send
line
cough
to paddle
to paddle
already
to ask
question
one hundred
chest
to bore a hole
umbrella
octopus
for, because of
to follow
because
why?
faenem, lukim
sista blong man
hemia sista blong man blong
mi
ap
goap
soem, tijim
tijim A long hem
singaot
big voes
hit
rod, wei
wea?
seraotem, divaedem
seseraot
flot
fasem
narasaed
kamap
makas blong kava

wanem
wanem?
nogud
hem i nogud
twelef
eleven
ten
ale
yusum, holem
seraotem, divaedem
sapraes
peim bak
sik
go insaed
¨ [harovwa]
sik
farawe
no
laen
hit
kavaremap
jenisim
hu
seraot
toktok, faet
kamdaon
poen
godaon
lukaotem, faenem
stade
¨ [hivo]
godaon
godaon
sista(blong man), brata
(blong woman)
wet
salem, sanem
laen
kof
parel
parel
finis
askem
kwestin
wan handred
titi
mekem hol
ambrela
nawita
from
foilem
from we
from wanem?
I English / Enggles Bislama
-i
i
ibi
iboi

idoli
ige
iha
ihamwa ihei?
ihei
ihi
ilo
iloute

ilu
imwa
imwatataro
inau
inau–
ira
ira nituku

ira tarua
irubwi
ivus
i
him, her, it
and, so
to put a weight
song
to sing
egg
fish
name
what is your name?
who
banana
to know
to know more
knowledge
hair
house
church
to mew
I
those who
those who have nitu-relation
to me
you two
heart
many
hem
mo
putum wei
singsing
sing
eg
fis
nem
nem blong yu wanem?
hu
banana
save
save gud
save
hea
haos
jyos
krae
mi
olgeta
olgeta pikinini blong mi

yu tu
hat
plante
K English / Enggles Bislama
kaburai
kadogaha
kahangga
kolo
kolosisi
-ku
kun
kun be
kun hanigi
kun hanigi maigo
kunia
kuniau

away
now
over there
small
toilet
my
as, like
which means
how, what
what's the matter with you
like this, like him(her)
like me
awe
nao
longwe
smol
tolet
blong mi
olsem
olsem we
olsem wanem?
olsem wanem long yu?
olsem ya, olsem hem
olsem mi
L English / Enggles Bislama
la
la @
lagi
lagiana
lago
lagoan @
lai
lailai
lala
lalanggova
lalai
lalavoaga
langi
lango
langge
langge
lavoa
leahi
lelei
lenga
lengga
leo
lihi
lima
lima
liu
livo
lol
lol @
lol ginau
lol rongoi
lol horo
loli
loloara
lologi
lolo
longgo @@@@@@ @
lulu

by
¨ [lago]
to marry
marriage, wedding
to walk
¨ [lago]
to take, to bring, to give
taking, bringing, giving
afraid
every work
to, toward
bigness, big one
air, wind
fly
comb
to lift up
big
to change
to lie
inocent, do not know
a kind of dance
law
to purchase
arm, hand
five
more than
tooth, tusk
in, on
do
to attempt, to do samthing
to try
to get angry
to perform
in the fence
secondborn, thirdborn etc.
berrey, body, middle, the inside
pudding
hole
long, wetem
¨ [lago]
mared, maredem
mared
wokabaot
¨ [lago]
tekem, givim
(blong) tekem, (blong) givim
fraet
evri wok
long
bigfala
win
flae
kom
liftimap
big, bigfala
jenisim
slip
no save
nalengga
loa
peim
han
faef
bitim
tut
long
mekem
traem blong, mekem samting
traem
kros, anggri
mekem
insaed long fenis
bon biaen
bere, bode, medel, insaed
laplap
hol
M English / Enggles Bislama
-m
mabi


mabu
mabutu
mahao
mai
mai atatu
mai
-mai
mairi
maita
malo
malogu
mamauri
mamwa
ma-n
wai man Mavi
man wai
mada
mam
mamai
mamiu
mamwa
mana
manggu
mara
mana
manbongi
manu
manuga
manggo
marabutu
maragai
maraha
marahi
masango
masisi
mata
mataku mwa bulu
lol matan
matagu
mataisao
mataltala
mate
matmaita
matua
maturu
maturubore
mauri
meho
memea
mena
meto
-miu
mosomoso
mua
muai
mulei
muramura
mutaigi

your(singular)
potential wife, children of
mother's brother's daughter
wife's brother
to rest
to trust, to believe
cloud, sky
to come
to become a person of confidence
with
our(excluding you)
left handed
white
G-string
kava
to grow
yours(singular)
bilong, his, her
drinking water bilong Mavi
his(her) drinking water
our(including you), ours
your(singular)
our(excluding you), ours
your(plural), yours
yours(singular)
his, her, its
my, mine
their, theirs
to laugh
morning
bird
wound
mango
to straddle
very much
currency
heavy
rain
cold, chirry
eye
I feel sleepy
in front of, on the surface of
afraid
knowledgy, wiseness
to vanish
to die
trochus shell
right handed
to sleep
dream
to grow
drop
red
ripe
dark, deep color
your(plural)
game, play
mother
first
again
power
interest
blong yu
pikinini blong pikinini blong
brata blong mama
tavean
spel
trastem, bilivim
klaod, skae
kam
kam bigman
wetem
blong mifala
lefhan
waet
malmal
kava
gruap
blong yu
blong, blong hem
wota blong Mavi
wota blong hem
blong yumi
blong yu
blong mifala
blong yufala
blong yu
blong hem
blong mi
blong olgeta
laf
moning
pijin
soa
manggo
stanap strong long
tumas
samting olsem mane
hevi
ren
kolkol
ae
mi wantem slip
long fes blong
fraet
save
lus, godaon
ded
troka sel
raethan
slip
drim
gruap
foldaon
red
raep, olfala
dak, tudak
blong yufala
plei
mama
fas
bakegen
paoa
intres
MW English / Enggles Bislama
mwa––
-mwa
mwadamwada
mwalanggelo
mwalulu @@@@@ @@
mwanu
mwasi
mwasin nituku
mwasigi
mwata
mwei
mwele
mwemwearu
mwemwearuvwa

mwin @@
mwinu

he, she, it(neutral tense)
your(singular)
soft
young man
to roll down
picture, shadow
genuine article
my true child
truth
sea snake
girl, daughter
cycad
friend
reciprocity

¨ [mwinu]
to drink
hem
blong yu
sofsof
boe, yangfala
rolem i godaon
pikja
tru ting
tru pikinini blong mi
tru, trutok
snek blong solwota
gel
namele
fren
(olsem we) yu helpem mi mo
mi helpem yu
¨ [mwinu]
dring
N English / Enggles Bislama
-n
-na
nam––
namu
nan––
naturi
naturigi
naturirigi
nav––
-nia
laia lalainia
-nigo
nin
ninia
ninovi
-nira
nitu
niu
nogo
mwa nogo
nu nogo
nogoi
nogona
nogonana
no-n
bwana non Mavi
non bwana
noda
nom
nomai
nomiu
nomwa
nona
nonggu
nora
nu––
nunu

of, bilong
his, her, its
I(neutral tense)
mosquito
I(past tense)
childish
child
child
I(future tense)
him, her, it
give it to him(her)
you(objective,singular)
from
from it
yesterday
them
child
coconut
end, finish
it is finishied
it was finished
to finish
last
last one
of, bilong, his, her, its
red mat bilong Mavi
his(her) red mat
our(including you), ours
your(singular)
our(excluding you), ours
your(plural), yours
yours(singular)
his, her, its
my, mine
their, theirs
he, she, it(past tense)
picture, shadow
blong
blong hem
mi
moskito
mi
pikinini
pikinini
pikinini
mi
hem
givim long hem
yu
long
long hem
yestedei
olgeta
pikinini
kokonas
en, finis
hem i finis
hem i finis
finisim
las
las wan
blong, blong hem
red mat blong Mavi
red mat blong hem
blong yumi
blong yu
blong mifala
blong yufala
blong yu
blong hem
blong mi
blong olgeta
hem
pikja, foto
NG English / Enggles Bislama
ngan @
ngandu
ngandungandu
ngano
ngava
ngava
ngavan gaituvwa
ngavai
ngavulgairua
ngavulgaitolu
ngoli
ngoto
ngotongoto
¨ [ngano]
to break
a piece of
only
long
fathom
one fathom
to couch
twenty
thirty
top
all
every
¨ [ngano]
brekem, brobrok
pis
nomo
long, longfala
fatom
wan fatom
slip
twante
tate
top
ol
evri
NGG English / Enggles Bislama
nggaria
nggigita
nggilon
nggol
nggolo
nggoro
-nggu

ti tree
to shine
to tell
to prepare
to fade away
to shut
my
nagarya, nanggaria
saen
talem
mekemrere
lus
satem
blong mi
O English / Enggles Bislama
oda @@@
one
ono

to burn
beach
six
boenem
pasis
sikis
R English / Enggles Bislama
-ra
nan habwera
-ra
gea tamara
radu
raha
rahu
rahuana
rahurahu
ram
ramute
ran
rani
rantavuha
rara
ratahigi
ratahi
rau
rav @
rav
rava
rav tabagu
ravravi
ravravwa
rebehi
rihu
ririgi
rituai
riv @
rivrivu
rivu
rong @
rongo
rong didininia
roro
roroa
rorongo
ros @
rosi
ros atatu
rov @
rovo
rovoga

ruruhi

them
I met them
their
that man is their father
yet, still
pipe
to alive
life
lively
they(neutral tense)
banyan tree
they(past tense)
morning
good-morning
branch
chief
mother
leaf
¨ [rava]
they(future tense)
to pull, to draw
to smoke
late
to write
body
to move
small
all
¨ [rivu]
planting
to plant
¨ [rongo]
to hear
to catch someone's word
to make noise
famous
supernatural power
¨ [rosi]
to carry
to give birth to a child
¨ [rovo]
to run, to fall
work
to work
to deceive
olgeta
mi lukim olgeta
blong olgeta
hemia papa blong olgeta
yet
paep
laef
laef
(olsem)muv gud
ol
nambangga, banyan
ol
moning
gudmoning
bransis
jif
mama
lif
¨ [rava]
ol
pulum
smok
let
raetem
bode
muv
smol, smolfala
ol, evri
¨ [rivu]
(blong) planem
planem
¨ [rongo]
harem
haremsave hem
mekem noes
gat gudnem
paoa
¨ [rosi]
karem
boenem pikinini, karem bebi
¨ [rovo]
ron
wok
wok
gyaman long
S English / Enggles Bislama
sa
sabuga
sara
sari
savagoro
siaraga
sibehi
sibi

sibweri
sigai
silo
sinehantai
sinobu
singisingi
siv
sivi
sivo
sivu

sobe
sobwe
sogai

or
sacred
ceremonial ground
to pick, to pierce
a kind of dance
people of Pentecast
to collect
mother's father
sister's husband
to catch, to touch
no
voice
tirick
people
slit drum
just
through
nine
fart
to break wind
if
to pay back
to push, to stick out
o
tabu, holi
nasara
pikim
danis, purumpurumbut
pipol blong Pentekost
kolektem
papa blong mama
tavean
holem
no
voes
gyaman, trik
pipol
tamtam
naoia, jas
tru long
naen
win
mekem win
sipos
peim bak
pusum
T English / Enggles Bislama
ta @
taba
tabagilu
tabe
tabeana

tabetabe
tabovi
tabwalugu
tagaga
tagaro

tahi
tai
taiva
take
talai
tam––
tama
tamaragai
tamata
tan––
taniavu
tano
tanontogotogo
tanggari
tanggure
tarabe
tari
tari
taritari
tasala
geki tasalaku
tata
tatal @
tatalo
tatangana
tataro

tau
tau goroi
taulu
taulu vwate
taulu mwa nogo
tav @
tav––
tavalui
tavaluna
tavi
tavihe
tavuha
te
te @
tea
tehe
teltele
teti
tihi
tihigi
tirigi
to
to ata
to mare
toa
togo
toi
toletole
totoreto
tu @@ @@
tua
tuagai
tuaga
tuga @
tugu
tuguboe
tuhi
tuhuba
tumus
tun @
tunu
tutui
tuturani @@ @@
tuwai

¨ [take]
to catch
to go back
to love
present, gift
thank you
present, gift
be nervous
maiden
spider
god
always
sea
to cut, to make
couch shell
but
giant clam shell
we(including you,neutral tense)
father
very very old man
peace
we(including you,past tense)
ashes
ground, soil, place
chair
to scratch
sago palm
mother's brother
boy, son
to put
jointedly @@@@@@@@@@@
wife
this is my wife
father
¨ [tatalo]
to carry, to shoulder
group
pray
to pray
to put, to make
be against
year
next year
last year
¨ [tavi]
we(including you,future tense)
moiety
chapter
to dig
piece
be good, be beautifull
some
¨ [tehe]
one
not
snake
here
younger sibling
lastborn
small
to stay, to be
to sit down
to stand up
fowl
to stay
shugar cane
lesson
to crow (cock-a-doodle-doo)
to keep staying
sibling, friend
firstborn
elder sibling
¨ [tuaga]
to untie
fine
across
to wait
to set fire to
¨ [tunu]
to fire
prickle
white man
ancient,before
¨ [take]
tekem, holem
gobak
laekem, lavem
presen
tangkyu
presen
fraet
gel
spaeda
god
evritaem
solwara, solwota
katem, mekem
pupu
be
natalae
yumi
papa
olfala tumas
pis
yumi
ases
graon, ples
jea
skrasem
natanggura
angkel
pikinini
putum
(olsem)joejoenem
woman
hemia woman blong mi
papa
¨ [tatalo]
karem
grup
prea
prea
putum, mekem
agensem, agens long
yia
nekis yia
las yia
¨ [tavi]
yumi
haf
japta
digim
pis
gud, gudfala, flas
sam, samfala
¨ [tehe]
wan
no
snek
ples ya
brata, sista
lasbon
smol, smolfala
stap
sidaon
girap, stanap
faol
stap
sugaken
toktok
krae
stap
brata, sista, fren
fasbon
brata, sista
¨ [tuaga]
lusumaot
faen
tru long
wet
boenem
¨ [tunu]
boenem
pin
waet man
bifo, long taem
U English / Enggles Bislama
udu
udu
udui
ue
uhe
uhi
uhi
uhu
uli
ulo
unu
ureure
ute
uteloloara
uteravravi
utevono
uv @
uvi

paroro-warm
half
half
yes
rain
to squeal
pawpaw
indeed
paint
to call
rope
world
place
garden
evening
bush
¨ [uvi]
to blow, to breath
naudu, naeli
haf
haf
yes
ren
krae
popo
tru
pen
kolem
rop
wol
ples
gaden
sapa
bus
¨ [uvi]
bloem
V English / Enggles Bislama
vadule
vagaha
vagahi

vagohai
vagohai mata
vai
vainongoiha
vaigougo
vaivotu
vale @@@
van @
vano
van burigai
van dagai
vanu @
vanua
vara
vara
varahi
vasangvulu @ @@
vasi
vataha
vato
vatu
vatutu
vatuvwai
vauhi
vav @
vava
vava
vavarahi
vavine
vavintabuha
vev @
veve @@ @@
nu veve be
veveo
vevevena
vevhuri
vi––
via
vileahi
vileba
vilehi
vilvilehi
vinihi
vinihi dumwia
vinihi malioi
vinihi mulei lolon
vinu
vinumangiri
vio
vira
virimui
visalsala
visalsala nin
visigai
visirai
visiu
visiuvorovoro
vivilo
voha @
vohai
vol @
voli

vora
vora
voro
vorovoro
votu
vovora
vudolua
vudoluvarua
vuge
vula
vula vwate
vuriu
vuro
vuroi
vusi
vuvuri

to hang
to clean
teacher
to teach, to show
to tie, to fasten, to plant
to go fishing
toward
someday
tomorrow
as far as
hut
¨ [vano]
to go, to lose
to turn
to go away
¨ [vanua]
land, island
family
sprouting coconut
to step, to stand
one thousand
four
every
to bark
stone
rock
always
to tie
¨ [vava]
to bear, to carry
until
to straddle
woman,female
good woman
¨ [veve]
to say
he(she) said, g@".
a kind of pandanus
history
story
it, he, her(future tense)
to push down
to exchange
trevally
quickly
quickly
to think, to consider
to remember it
to forget it
to recall
skin
husk of coconut
to press@@@@@@@@@@@@
flower
to burn briskly
to part, to separate
to part from
to avoid, to dislike
to come
star
southern cross
to check
¨ [vohai]
to shoot, to throw
¨ [voli]
payment
to buy
to be born, to become
to split, to divide
to reach, to arrive
cross
to arrive
to be born
one hundred
two hundreds
to become, to rise up
moon, month, calender
next month
dog
debt
empty
hill, mountain
then
hangem, hang long
klinim
tija
tijim, soem
fasem, planem
go blong tekem fis
long
samde
tumora
kasem
haos
¨ [vano]
go, lus
tan
gowe
¨ [vanua]
lan, aelan
laen, famle
navara
kikim, stanap
wan taosen
fo
evri
krae
ston
ston
evri taem
fasem
¨ [vava]
boenem, karem
gogo kasem
stanap strong
woman
gud woman
¨ [veve]
se, talem
hem i se, hem i talem se
pandanas
histri
store
hem
pusum i godaon
jenisim
karong
kwik
kwik
ting, tingting
rememba hem
fogetem
tingbaot bakegen long
skin
skin blong kokonas
presem
flaoa
bon kwik
aot, seraot
aot long
no laekem
kam
sta
sasan kros
jekemap
¨ [vohai]
sakem, sutum
¨ [voli]
pei
peim
bon, kam
divaedem, seraot
kamtru
kros
kamtru, kam kasem
bon
wan handred
tu handred
kam
mun, manis
nexis manis
dog
kaon
emti
hil
nao, afta
VW English / Enggles Bislama
vwai
vwaliu
vwaliuna
vwate
vwavwa
vwavwagarigi
vwavwanhao
vwavwaligi
vwelu
vwelvwele
vwihavare
vwihi

fruit
to answer
answer, result
another
father's sister
afternoon
beach
cooking in an earth oven
eight
short
to escape
to go out
frut
ansarem
ansa, risal
nara, narafala
sista blong papa
dina
pasis
kuk long hol
eit
sot
go afsaed
go afsaed
W English / Enggles Bislama
wahai
wai
wangga
wanggagaibua
wanggagaga
wasi
waswasi
wehi

to get near
water
canoe
ship
plane
strong
to become strong
to kill, to beat
kam kolosap long
wota
kanu
sip
plen
strong
kam strong
kilim


@@@@@@